Tôi luôn biết tầm quan trọng của việc đón chào ngày mới với tâm trạng vui tươi, đầy hứng khởi, và việc tạo dựng những thói quen lành mạnh sau khi thức giấc. Tuy nhiên, để duy trì được những thói quen ấy, tôi biết bản thân cần phải cố gắng rất nhiều. Có những khoảng thời gian trước đây, tôi không hề đoái hoài đến việc chuẩn bị cho một ngày mới nhiều năng lượng, vì bận hoặc vì một lý do “cũ rích” nào đó. Và tôi nghĩ rằng, đây không chỉ là vấn đề của mỗi riêng tôi. Nhiều người ngoài kia, cũng như tôi của những ngày đó, đang vô tình quên mất việc nhìn vào bên trong chính mình mỗi buổi mai lên.
Từ khi chọn lối sống tỉnh thức, an yên, tôi bắt đầu tập cho mình những thói quen lành mạnh. Bởi tôi biết, những thói quen đó sẽ giúp tôi có thêm sức khoẻ và năng lượng để đối mặt với mọi điều nhỏ to trong cuộc sống thường ngày. Tâm sẽ an hơn, trí óc cũng sẽ minh mẫn hơn rất rất nhiều.
Và trong bài viết này, tôi muốn chia sẻ tới bạn một số thói quen giản đơn mà tôi thường thực tập vào mỗi buổi sáng sớm. Hi vọng rằng, sau khi đọc xong bài viết, bạn sẽ có thêm chút cảm hứng để bắt đầu buổi ban mai với những điều ý nghĩa.
All that is necessary to awaken to yourself as the radiant emptiness of spirit is to stop seeking something different, and to turn your attention inward to the awake silence that you are.
Adyashanti
Dậy sớm
Hồi trước, tôi thường có thói quen thức khuya. Vì với tôi, khi màn đêm đến, khi mọi người đã chìm sâu vào giấc ngủ, sẽ chỉ còn lại mình tôi với màn đêm và tôi sẽ có thể làm bất kỳ điều gì mình thích. Tuy nhiên, việc thức khuya luôn khiến tôi thấy mệt mỏi khi ngủ dậy. Chế độ “snooze” trên đồng hồ báo thức luôn được bật mỗi ngày. Việc dậy sớm đối với tôi là một điều gần như không thể. Một phần là vì tôi luôn thua khi tranh đấu với cơn thèm ngủ của chính mình, phần khác là vì tôi biết, nếu tôi “có thể” dậy sớm được thì việc ngồi nguyên 8h ở công ty suốt cả ngày hôm đấy sẽ là ác mộng.
Sau 4 tháng lang thang, sống với thiên nhiên, với núi rừng, tôi trở lại với công việc văn phòng của mình. Công việc full-time ở công ty buộc tôi phải rời nhà trước 7h15’ sáng. Nhà tôi cách nơi làm việc hơn 7 cây số, đường đi thường tắc nghẽn và lắm lúc tôi chỉ muốn trốn thoát khỏi nơi phố thị bon chen này. Tôi không còn nhớ bao nhiêu lần mình bực dọc với việc chờ đợi, chen lấn khiến trễ giờ làm. Giờ ngồi nghĩ lại, tôi thấy những ngày tháng trước đây bản thân đã sống cực kỳ thiếu điều độ. Tôi không còn là kẻ ôm trọn màn đêm mà là người bạn hiền của nắng sớm
Giờ tôi không còn thức quá khuya và ngủ dậy trong trạng thái vội vàng, mệt mỏi nữa. Tôi bắt đầu dậy sớm hơn để đón ngày mới. Thường thì, vào những ngày trong tuần, tôi đặt báo thức lúc 5h30, và cam kết với bản thân là luôn dậy đúng giờ đó. Bây giờ việc dậy sớm đã không còn là điều khó khăn nữa. Tôi không còn là kẻ ôm trọn màn đêm mà là người bạn hiền của nắng sớm. Tôi có thêm thời gian để vẫn có thể làm điều mình thích trong lúc mọi người đang say giấc ngủ. Từ lúc tập thói quen dậy sớm, tôi thấy rõ sự thay đổi tích cực trong cơ thể và tâm trí mình. Không còn mệt mỏi, hối hả, lo lắng hay bực dọc, tôi thấy bản thân thư thái hơn và giàu năng lượng hơn mỗi ngày.
Uống nước lọc
Nhiều năm nay, tôi luôn có thói quen uống nước ngay khi mới ngủ dậy. Việc uống một cốc nước lọc giúp tôi thấy sảng khoái, dễ chịu hơn, và tránh được ý định quay lại giường ngủ tiếp. Ngoài ra, khi mới thức giấc, cơ thể chúng ta luôn ở trong trạng thái khô kiệt, uể oải vì một lượng nước lớn đã bị tiêu hao sau một đêm dài. Vậy nên việc uống nước sẽ giúp bản thân lấy lại năng lượng để bắt đầu ngày mới.
Thực tập thiền chánh niệm
Tôi thường dành tầm 7 – 10 phút vào buổi sáng để ngồi yên và tập trung vào hơi thở của mình. Việc theo dõi hơi thở giúp tôi ngưng thói quen suy nghĩ quá nhiều về quá khứ hay tương lai mà trở về với giây phút hiện tại – bây giờ và ở đây. Tôi ý thức rõ hơn cơ thể của mình, cảm nhận được những chỗ đang bị đau nhức hay chèn ép để từ đó buông thư mọi căng thẳng và bắt đầu một ngày mới nhẹ nhàng, êm dịu.
Nhiều hôm, tôi cho phép bản thân nằm yên trên giường trong khi thực tập thiền quét cơ thể (Body scan). Đầu tiên, tôi buông lỏng toàn thân và theo dõi hơi thở. Sau đó, tôi bắt đầu đưa ý thức đến từng bộ phận trên cơ thể mình. Khi không có nhiều thời gian để quét toàn bộ cơ thể, tôi chỉ chọn vài bộ phận để quan sát thật chậm.
Tuy nhiên, việc nằm trên giường để thực tập thiền quét cơ thể vào buổi sáng rất dễ khiến chúng ta quay lại với giấc ngủ. Vậy nên, trước khi bắt đầu quan sát cơ thể, tôi luôn giữ bản thân tỉnh táo bằng việc uống một cốc nước lọc hoặc thiền ở tư thế ngồi.
“The mind is everything. What you think you become.”
Buddha
Việc sử dụng các thiết bị công nghệ vào buổi sáng ngay khi vừa thức giấc hay trong lúc thực hành thiền luôn là một điều tôi không hề ưa và thường cố gắng hạn chế hết mức có thể. Tuy nhiên, tôi không hề phủ nhận những tác dụng tích cực của chúng. Thi thoảng tôi vẫn dùng ứng dụng thiền để hỗ trợ cho quá trình thiền tập của mình, hay mở nhạc thiền trên điện thoại để tâm tĩnh hơn. Hai ứng dụng hỗ trợ thiền tôi có biết (qua sự giới thiệu của bạn bè, cộng đồng thiền) là Headspace và Insight Timer. Cả hai ứng dụng này đều có các bài thực hành thiền từ cơ bản đến nâng cao kết hợp với các bản nhạc nhẹ nhàng, thư giãn, đặc biệt phù hợp với những ai mới bắt đầu thiền hay những ai dễ mất tập trung khi ngồi thiền.
Tập Yoga
Thời gian ít ỏi buổi sáng không cho phép tôi tập Yoga thật lâu, thế nên những bài tập Yoga chính tôi thường dành cho buổi tối, trước khi đi ngủ. Chủ yếu vào buổi sáng, tôi thực hiện một số động tác cơ bản để đánh thức cơ thể. Sau đó, tôi dành 5 phút để thực tập hít thở (Prāṇāyāma). Trong Yoga, việc hít thở rất quan trọng. Chính việc tập các động tác trong Yoga kết hợp với hít thở đúng cách giúp tôi tập trung tốt hơn, cơ thể thư giãn và làm việc hiệu quả hơn.
“Yoga is the journey of the self, through the self, to the self.”
The Bhagavad Gita
Ăn sáng
Bữa sáng là bữa mà tôi gần như không bỏ qua một ngày nào. Bữa sáng của tôi thường là những bữa ăn nhẹ nhàng nhưng luôn cố gắng để đảm bảo đủ dinh dưỡng. Tôi thường ăn sáng ở nhà, hoặc mang bữa sáng đến công ty ăn. Từ khi bắt đầu dậy sớm và đạp xe đi làm, tôi đến công ty sớm hơn, tránh giờ cao điểm. Đi làm sớm cũng giúp tôi thấy thư thái hơn, nhất là khi đường phố thưa người, và tôi thì có dịp vừa đạp xe vừa hát ngân nga bài này đến bài nọ. Những tia nắng ban mai nhẹ nhàng (chứ chưa rực rỡ) chạm vào da thịt như mang thêm luồng sinh khí tươi mát cho ngày mới yên lành. Tôi từng có thói quen đọc sách lúc ăn vì nghĩ sẽ tiết kiệm được thời gian lại vừa biết thêm điều mới. Tuy nhiên, bây giờ, khi thực tập lối sống có ý thức, tôi luôn cố gắng hạn chế việc đọc sách, sử dụng thiết bị công nghệ, nghe audio book hay nghe podcast lúc ăn vì tôi muốn tận hưởng từng giây phút hiện tại lúc ăn thay vì quá chú ý vào những thông tin từ sách, hay podcast khiến cho bữa ăn không được trọn vẹn. Đôi lúc tôi vẫn cho phép mình mở nhạc nhẹ trong lúc ăn để bản thân được thư giãn, việc đọc sách lúc ăn thi thoảng có tái diễn. Tôi biết mình cần thời gian để bỏ một thói quen không lành mạnh và xây dựng một nếp sống tốt hơn.
Tưới nước và trò chuyện với cây
Mẹ tôi là một người yêu cây, nên trong nhà lúc nào cũng có cây xanh hay một bình hoa đủ màu. Khoảng ban công nhỏ cũng được mẹ tận dụng để trồng cây và hoa. Hồi trước, tôi có trồng thêm chậu cây bạc hà để pha trà, uống nước. Rồi sau đấy, Nhà ở Đalat lại gửi tặng thêm cây cỏ ngọt, và một bụi rosemary. Vậy là ngày nào cũng như ngày nào, cứ trước khi đi làm, tôi lại tranh thủ vài phút ra tưới cây và hỏi han tụi nó, tối vừa đặt chân vào nhà lại nhanh nhảu ra ban công ngó xem tụi nó có đang ổn không. Việc tưới nước và trò chuyện với cây giúp tôi thấy bản thân kết nối với thiên nhiên hơn.
Viết và lên kế hoạch cho ngày mới
Tôi luôn tin rằng việc cầm bút và viết ra mọi suy nghĩ, cảm xúc của mình là một điều rất tốt. Và sẽ tốt hơn nếu có thể duy trì được thói quen viết mỗi buổi sáng. Với tôi, cuốn Bullet Journal là một phần rất quan trọng mà tôi luôn mang theo dù đi nơi đâu. Trong cuốn sổ, tôi ghi lại những việc quan trọng mình cần hoàn thành mỗi ngày và lưu một số khoảnh khắc đáng nhớ với mấy tấm hình hay vài dòng chữ viết tay. Mỗi sáng, tôi có thói quen mở cuốn Bullet Journal của mình ra, xem lại những việc tôi cần làm trong ngày hôm nay (tôi đã lên kế hoạch cho những việc cần làm vào hôm thứ 2 đầu tuần) và bổ sung thêm những việc quan trọng mới nếu có. Ngoài ra, tôi còn dành một khoảng trắng để viết về những cảm xúc hay về điều tôi biết ơn. Việc viết và lên kế hoạch cho ngày mới giúp tôi tránh được thói quen trì hoãn khiến lãng phí thời gian. Mỗi ngày, tôi biết mình cần làm gì để bản thân trở nên tốt hơn và chính nhờ đó, tôi có thêm cảm hứng và động lực để tiếp tục cố gắng.
Đạp xe đi làm và đọc sách
Từ lúc đạp xe đi làm, tôi thường đến công ty thật sớm để thư giãn và đọc sách hay nghe nhạc. Trong lúc đạp xe, tôi để bản thân sống thật chậm, lắng nghe thanh âm của buổi sáng sớm, ngân nga theo giai điệu bản nhạc yêu thích, để những tia nắng và làn gió mát ban mai phả vào da thịt. Tôi thấy mình như về lại tuổi thơ nơi không hề có chút ồn ào, vội vã, xô bồ, chỉ có mỗi tôi, chiếc xe đạp và cả bầu trời lộng gió – bầu trời riêng tôi.
Với tôi, việc đọc sách là điều cần thiết và cũng là cánh cửa để tôi được tự do mơ mộng – một thế giới mới, một chân trời mới, một tôi (mới). Tôi thường dành tầm 20-30 phút đọc sách trước giờ làm. Sách tôi đọc buổi sáng thường là những cuốn sách chứa đựng thông điệp tích cực. Tôi hạn chế đọc những cuốn tiểu thuyết quá u sầu hay dễ bị ám ảnh vào buổi sáng.
Đấy là những việc tôi thường làm vào buổi sáng để bản thấy luôn an yên, thư thái. Và tất nhiên, có đôi lúc tôi cho phép bản thân không làm gì cả, thay vì thực tập tất cả những việc trên. Với tôi, điều quan trọng không phải là cố gắng làm thật nhiều điều tích cực, lành mạnh mỗi sáng mà là bắt đầu ngày mới thật chậm, thật yên, là giữ tâm tĩnh lặng, là dành thời gian quan sát và lắng nghe chính mình.
Cảm ơn bạn!
Just be,